Xem Lắt léo chữ nghĩa: Cố sự & sự cố 2024
“ Sự cố. Lại một từ chẳng có chức năng nữa nhưng đang được dùng một cách thoáng đãng để chỉ một sự rắc rối vừa mới xảy ra. Trong tiếng Hán Việt có từ kép cố sự 故事 có nghĩa là chuyện cũ chứ làm gì có từ sự cố. Cái nghĩa mà lúc bấy giờ người ta gán cho từ vô nghĩa đó thực là lạ đời, không hề đồng ý được ” .
 ẢNH : A.C Bìa cuốn Aksidenti dịch sang tiếng Hán |
Vậy có thật “làm gì có từ sự cố” và sự cố là “một từ vô nghĩa” hay là không? Ta hãy xét xem. Hán ngữ đại tự điển (Thành Đô, 1993) đã ghi cho chữ cố [故] 20 nghĩa mà dưới đây là 2 nghĩa liên quan đến chuyện đang bàn: 1 – cũ, xưa (nghĩa 7); 2 – sự biến đổi tác hại hoặc ngoài ý muốn (nghĩa 4).
Bạn đang đọc: Lắt léo chữ nghĩa: Cố sự & sự cố
tin liên quan
Lắt léo chữ nghĩa: Cứu vãn, châm cứu và cứu cánh
Trong cố sự [故事] thì cố thuộc về nghĩa thứ nhất (cũ, xưa) đồng thời là định ngữ của bị định ngữ sự và cố sự là chuyện xưa. Cùng một kiểu cấu trúc cú pháp – ngữ nghĩa này, ta có đồng loạt thí dụ: cố chủ, cố cư, cố đô, cố hương, cố lý, cố nhân, cố quốc, cố thổ, cố trạch, cố tri… Với nghĩa này, cố [故] là đồng nguyên tự của cổ [古], như Vương Lực đã chứng minh trong Đồng nguyên tự điển (Bắc Kinh, 1997). Và với cổ, ta lại có 1 loạt cấu trúc đôi không còn xa lạ như cổ đại, cổ lão, cổ thời, cổ tích, cổ tịch, cổ ngoạn, cổ truyền, cổ nhân, cổ văn, cổ vật, bác cổ, cận cổ, hiếu cổ, hoài cổ, nệ cổ, phục cổ, thái cổ, thiên cổ, thượng cổ, trung cổ, vạn cổ…
Trong cố sự [ 故事 ] thì cố thuộc về nghĩa thứ nhất ( cũ, xưa ) đồng thời là định ngữ của bị định ngữ sự và cố sự là chuyện xưa. Cùng một kiểu cấu trúc cú pháp – ngữ nghĩa này, ta có hàng loạt thí dụ : cố chủ, cố cư, cố đô, cố hương, cố lý, cố nhân, cố quốc, cố thổ, cố trạch, cố tri … Với nghĩa này, cố [ 故 ] là đồng nguyên tự của cổ [ 古 ], như Vương Lực đã chứng tỏ trong Đồng nguyên tự điển ( Bắc Kinh, 1997 ). Và với cổ, ta lại có 1 loạt cấu trúc đôi rất gần gũi như cổ đại, cổ lão, cổ thời, cổ tích, cổ tịch, cổ ngoạn, cổ điển, cổ nhân, cổ văn, cổ vật, bác cổ, cận cổ, hiếu cổ, hoài cổ, nệ cổ, phục cổ, thái cổ, thiên cổ, thượng cổ, trung cổ, vạn cổ …Với nghĩa 2 của cố, ta có sự cố [ 事故 ], một đơn vị hiệu quả từ vựng đã mở cửa trong sách Chu lễ [ 周禮 ], một tác phẩm sinh ra từ thời Xuân Thu ( 771 – 476 tr. CN ) bên Đài Loan Trung Quốc. Nó đã thọ trên 2.500 năm mà có người lại dám chứng minh bền chắc rằng “ làm gì có từ sự cố ”. Bạch Cư Dị cũng đã sử dụng hai tiếng này trong một bài thơ :
Tự khứ niên lai đa sự cố
tham khảo thêm: Bảng dự trù thay thế cải tạo nhà – Tải file excel không lấy phí 2022
Tùng kim nhật khứ thiểu giao thân .
( năm trước đến nay nhiều chuyện quá
Từ nay xin giảm chuyện làm thân)
tìm hiểu thêm: nguyen kim buon ma thuot – Trung Tâm sửa chữa thay thế thay thế Bảo Hành Nguyễn Kim
dĩ nhiên là sang một thời gian dài như thế thì nghĩa của hai tiếng sự cố đâu có đứng yên một chỗ. Vì thế chính vì như vậy đến thời tiến bộ thì này lại mang thêm cái nghĩa tương quan đến phạm trù mà tiếng Anh gọi là safety, còn tiếng Pháp là sécurité, tức là phạm trù đảm bảo an ninh trong mọi lĩnh vực của đời sống, từ chuyển động và hoạt động đến chế tạo, đến chuyển động giải trí khoa bọn bọn học, kỹ thuật … Cái nghĩa đó được Đương đại Hán ngữ từ điển của group Lý Quốc Viêm ( Thượng Hải từ thư xuất phiên bản xã, 2001 ) giảng là “ ý ngoại đích tổn thất hoặc tai họa ( đa chỉ tại sinh sản, công tác thao tác thượng phát sinh đích ) ”, nghĩa là “ thiệt hại ngoài ý muốn hoặc tai ương ( thường chỉ [ các vụ ] phát sinh trong sản xuất và việc làm ) ”. Nhà văn người Albania Ismail Kadare có khá nhiều tiểu thuyết, trong đó có quyển Aksidenti ( 2008 ) được dịch sang tiếng Anh là The Accident, tiếng Pháp là L’accident. Tác phẩm này đã được dịch giả Trần Phùng Hoa [ 陈逢华 ] chuyển ngữ sang tiếng Hán thành Sự cố [ 事故 ], như hoàn toàn có thể thấy trong ảnh in đi kèm đây .
Đi vào tiếng Việt, sự cố được dùng theo nghĩa “ hiện tượng kỳ lạ không bình thường và không hay xảy ra trong một công đoạn sinh hoạt giải trí nào đó ”, như đã giảng trong Từ điển tiếng Việt của Vietlex. Thì cũng là cái nghĩa của sự cố trong tiếng Hán đó thôi .
Source: https://trumgiadung.vn
Category : Dịch Vụ Sửa Chữa
thông tin liên hệ
- Địa chỉ: Tòa nhà 7A, Lê Đức Thọ, Mai Dịch, Cầu Giấy, Hà Nội
- Hotline: 0968.688.076 – 0769.159.159
- Email: [email protected]
- website: https://trumgiadung.nước ta
